برای شما هم پیش آمده که وقتی از کنار فردی چاق رد می شوید ناخودآگاه نگاهتان را برگردانید و با خود بگویید این چرا به فکر رژیم و کاهش وزن نیست؟ اما داستان به همین سادگی نیست. هیچ کس نیست که از اضافه وزن و سایز اضافه کردن خوشحال و راضی باشد. مطمئنا هر کدام از این افراد راه های مختلفی را برای حل مشکل خود امتحان کرده اند.اما روی صحبت ما با شماست که از اضافه وزن خود رنج می برید. شناخت خود و درک موقعیتی که در آن قرار دارید کمک ویژهای به شما خواهد کرد اما اینکه چگونه روابط خود را در این دوران مدیریت کنید را ما به شما می گوییم.
ارزش هایی که براساس ظاهر سنجیده می شوند
به عکسهای قدیمی زنان دوران قاجار نگاهی بیندازید. شاید تعجب کنید اگر بگویم که در آن دوران برای زنان معیار زیبایی چاقی بوده و جامعه آن روز خلاف امروز، برای زنان با ظاهری لاغر مرتبهای از زیبایی قائل نبوده است و این یعنی در هر دوره ای تعریف زیبایی کاملا نسبی بوده است و به قول «کوکو شانل» یکی از بزرگترین طراحان مد جهان: «زیبایی تنها یک حس درونی است» که معیارهای ایدهآلی که این روزها توسط رسانهها به مردم و بهخصوص به زنان منتقل میشود ، باعث شده اعتمادبهنفس بسیاری از زنان که در این چارچوبها قرار نمیگیرند، از بین برود.
این ایدهآلهای ارائه شده همچنین باعث میشود افراد چاق دائما نگران این باشند که آیا خوب به نظر میرسند یا نه. (تا جایی که وادار می شوند ارزش خود را براین مبنا بسنجند که چگونه به نظر میرسند، تا اینکه چه کسی هستند...). همین مسئله باعث میشود زنان با نگرانی درباره غذایی که میخورند یا رقمی که عقربه وزنه نشان میدهد،لحظات بدی را سپری کنند.
زنان جامعه ما در معرض داروهای مخربی هستند که براساس چارچوبهای مد روز جامعه برایشان تجویز شده است و هرکس که زیباییاش خارج از چارچوب مد روز قرار دارد زشت به حساب میآید. همچنین تکرار جملات و باورهای اشتباهی که بسیاری از جامعه شناسان میگوید: که در درون هر زن چاقی، موجود لاغری هست که برای بیرون آمدن فریاد میکشد.یعنی تمام عواملی که ما را به سوی اضافه وزن سوق داده کاملا ناخودآگاه بوده و فرد هیچ دخالتی در ایجاد این حس نداشته است.کاملا واضح است که هیچ فرد چاقی حس خوبی را نسبت به اندامش تجربه نمی کند اما اینکه این حس از کجا و چگونه در فرد ایجاد شده و چه راه درمانی دارد، مسئله مهمتری است.
کسانی هستند که شکل مخرب و بیش از حد غذا میخورند و اندازه و شکل بدنشان بزرگ و بدقواره میشود اما در مورد بیشتر افراد این مسئله اصل و قاعده به شمار نمیآید و مشترک نیست. زنانی هستند که چاق یا لاغر و کوتاه یا بلند بودنشان صرفا به خاطر این است که شکل بدن خود را از والدینشان به ارث بردهاند متهم کردهایم و نگاه های زیرزیری ما به سر تا پای آنها و اینکه نمیتوانیم آنها را در چارچوب مد روز بسنجیم به این معناست که به سادگی و با قضاوتهای ناآگاهانه به زنان جامعه را به زنانی نگران و عصبی مبدل کردهایم. زنانی که میآموزند از میراث جسمانیشان منزجر باشند ، بعدها به غیر از نفرت از بدن خویش چگونه میتواند به دخترش القا کند که بدن خود را دوست داشته باشد و به او روحیه و اعتماد به نفس زندگی ببخشد.
آری، ناهنجار است ولی سالم نیست
بین سالم تا هنجار فاصله زیاد است و درک این فاصله بسیار مهم و حیاتی است. این انتخاب ماست که بخواهیم برمبنای هنجارهای ناسالم جامعه حرکت کنیم یا اینکه روش و نگاه سالم خودمان را پیدا و بر آن پافشاری کنیم تا عرفهای ناسازگار با جامعه ما که از بین رفته، کمرنگ شوند و ناهنجاریهای سالم جای آنها را بگیرند.
خانمهای سنگین وزن به دلیل انگشتنما شدن و گاهی فشار اجتماعی ناشی از نگاه مردم در اجتماع ممکن است همسر مناسبی را برای خود پیدا نکنند چراکه اضافه وزن آنها برای مردها که با آنها مواجه هستند، ناخوشایند است.بنابراین خانمهای چاق نسبت به زنان لاغر با احتمال کمتری موفق به ازدواج میشوند یا ممکن است همسری پیدا کنند که چاق یا اضافه وزن داشته باشد. ریشه بسیاری از این مشکلات هم از طرد شدن یا انگشتنما شدن زنان چاق است و این زنان به احتمال زیاد ممکن است به سرعت عصبی شوند و تا آخر عمر با اعتماد به نفس پایین زندگی کنند.
از سوی دیگر استرس هم که تاثیرات مخربی بر بافتها و بخشهای مختلف بدن دارد و بر اضافه وزن و مشکلات ناشی از آن دامن میزند تا جایی که فشارهای روحی و اضطراب زمینهساز بسیاری از بیماریها مثل فشارخون بالا، ناراحتیهای قلبی، گرفتگی رگها و مشکلات گوارشی و عصبی شوند.از طرف دیگر فشارهای عصبی ناشی از اضافه وزن باعث خستگی ذهنی و از خودزدگی میشوند که در این شرایط نمیتوانیم درست و منطقی فکر و برنامهریزی کنیم و روز به روز ناتوانتر و کلافهتر میشویم.
بنابراین تمام این فشارها در مدت کوتاهی تاثیر خود را در پوست و موی ما نشان میدهد و با دلیلهای متفاوت باعث افزایش وزن در افراد مستعد میشود.تغییر نگرش ما نسبت به خودمان و اصلاح الگوهای سبک زندگی در طول حیات بهترین راهحل برای دور ماندن از آسیب در دوران زندگی شما با افزایش وزنتان است.زمانی که تمام تمرکز و فکر شما روی بروز نقاط قوت و تقویت نقاط ضعفتان معطوف شود دیگر هراسی برای پذیرفته شدن یا نشدن ایجاد نخواهد شد.پس قبل از هر درمان دارویی و پزشکی به فکر اصلاح سبک زندگی و تغییر افکار روتین و خستهکننده زندگی باشیم.
مهدی زریباف کارشناس:
پس روانشناسان این باور را که درون هر زن چاقی، زن لاغری است خطا میدانند و معتقدند درون بسیاری از زنان جامعه ما موجودی «تشنه» وجود دارد اما این زنان به جای عطش اینکه وزن، شکل یا قدشان مطابق فلان ایدهآل باشد، تشنه بروز و به ظهور رساندن استعدادهایشان هستند. آنها همچنین تشنه دریافت احترام از فرهنگ جامعهشان هستند. تشنه آن هستند که با آنها محترمانه رفتار شود و هر آنگونه که هستند، پذیرفته شوند یا حداقل بدون داوری براساس چارچوبهای مد روز با آنها برخورد شود.
شاید بپرسید که نمیشود فرهنگ جامعه و نگاه دیگران را تغییر داد اما آیا نمیتوان با این الگوها و مدها مبارزه کرد؟ در پایان از زنان جامعهام این سوال را میپرسم که: آیا اجازه میدهند دیگران طبیعت خلقت آنها را بیارزش جلوه دهند؟ درباره آنها براساس شکل و وزن داوری کنند و بگویند خواستنی و پذیرفتنی هستند یا نه؟
امیدوارم روزی برسد که موضوعات مهمتری برای اندیشه داشته باشیم. شاید گفته شود این چارچوبها، هنجار جامعه ماست که به شکل عادت و عرفهای معمول در آینده است.